“Gönüllü kemik iliği vereni: biraz kan vererek, Lösemi ve başka hematolojik hastalıklardan hasta olan toplumdaşlarına yaşam umudu bağışlar. Senin yaşın 18-45 arasındaysa sağlık durumun iyiyse, sen de gönüllü kemik iliği veren olabilirsin.”

Bir kişinin, bir hastaya uyumlu değerlendirildiği taktirde, o kişi daha detaylı bilgilendirme ve Laboratuar kontrolu için çağırılacaktır. Aynı zamanda kemik iliğinin alışından en az üç hafta önce, verici tam genel tıbbi muayene den geçirilecektir. Bu şekilde vericinin sağlık durumunun uygun olup olmadığı onaylanır . Bu süreçten sonra, verici kemik iliği aşılamasına katılıp katılmayacağına karar verecek.

İlkel hücrenin nakledilecek organın alışının iki metodu var. Alışın geleneksel metodu ameliyathanede yer alir leğen kemiklerinin drenaji ve kemik iliği emmesi yapılır. İkinci metodun kapsamında dört günlük ezcazılık bakımı ve “çıkarma” süreciyle vericinin kanından ilkel hücrelerin alışı bulunur.

A. Kemik iliği alışının geleneksel metodu (yöntemi). Kemik iliği alışı prosedürü aseptik koşulların altında ameliyathanede yer alır. Verici, alışının önceki günü, hastahaneye gider muayene olur ertesi gün ameliyathanede, genel anestezi yapılıp leğen kemiklerinin drenajindan sonra kemik iliği alışı gerçekleşir. Bu prosedürün kapsamında herhangi cerrahi yada dikiş yoktur. Vericinden yaklaşık bir litre kemik iliğin içindeki kan , vücutun tüm kanın 5%idir. Bu miktar bir gün içerisinde yenilenir.

B. Kandan ilkel hücrelerin alış metodu. İlkel hücrelerin kemik iliğinden kan dolaşımına ilerlemesi için, verici ilaç kullanmalı sonra da kan bağışına benzeyen bir prosedürle, dolaşan hücrelerin alışı yapılır.Özel olarak , vericinin kanı, ilkel hücreleri ayıran bir makineden geçip bu şekilde kanı geri veriyor. Bu metod yıllardır uygulanan ve vericiye tamamen tehlikesiz dönüşüren bir metoddur.

donor form

Kemik iliği nedir?

Kemik iliği, alyuvarlar, akyuvarlar ve trompositler gibi kanın şekilli parçaları üreten bağır ve leğen kemiklerinin çukurluklarında bulunana sıvı bir dokudur.

Doku uyuşması nedir?

İki kişinin doku uyuşması yada dokumlarının benzemesi, doku uyuşma antijenlerinden (HLA) belirlenir. Bu maddeler hem kalıtım hem de vücutumuzdaki moleküler kimliğini oluşturur. Bu antijenlerin bayağı türlü biçimleri olduğu için doku uyuşması aynı olan iki kişinin bulunması zordur.

Doku uyuşması vericinin bulunma olasılıkları nedir?

Kardeş arasında olasılıklar 25%, aynı yumurtadan ikizler durumda hariç, o zaman 100%. Aile çevresinde olasılıklar 3% `e iner. Akraba olmayan vericinin bulunmasının olasılığı hastanın doku türünün seyrekliğine bağlıdır.

Neden yaş sınırları var?

Arşivimizde kayıt olabilmek için 18-45 yaş arasında olmalısın. Asgari sınırımız yasama tarafından saptanmış. Verici ne kadar genç olursa aşılamanın başarılı olma olasılıkları o kadar artar gerçeğinden kaynaklanır.

Belli bir hasta için kemik iliği verici olabilir miyim?

Gönüllü kemik iliği verici, hastanın annesi, babası yada kardeşi olmadığı taktirde, Vakfının politikası vericilerinin belli bir hastaya kayıt olmasını kabul etmemektir. Bu şekilde her hastaya bir vericinin bulunmasının maksimum olasılık sağlanmaktadır.

Naklı verirsem, sağlığım riske girer mi?

Nakledilecek organın alışından sağlık, herhangi bir riske girmez. Özel olarak, vericinin kanı, ilkel hücreleri ayıran bir makineden geçip kanını geri veriyor. Kemik iliği alışın geleneksel metodunda, bazen iliğin alındığı noktalarında çok az ağrı olabilir. Vericilerin çoğu, alıştan sonra kendini iyi hisseder ve hastahaneden gidebilecek durumdalar. Bazen ise, vericilerin küçük bir miktarı , tekrardan muayene olduktan sonra, hastahaneden ertesi gün gidiyor. Kemik iliği alışından bir kaç gün boyunca, vericilerin herhangi yoğun fiziksel aktiviteden uzak durması tavsiye edilir. Kandan ilkel hücrelerinin alışının metodunda, vericinin ilaç kullandığı süresinde, kemiklerinde hafıf ağrı ve az yorgunluk hissedilebilir. Bu semptomlar, doktor tarafından verilen sedatiflen kullandıktan sonra hemen geçer. Nakledilecek organın alışından bir gün sonra, verici tamamen rutine döner.

Naklı vermem ne kadar sık istelenebilir?

Bir vericinin hayatında bir seferden fazla, naklı verme gereği çok nadirdir. Hastanın durumu nüksetme halinde, vericinin yine naklediklecek organ vermesi gerekebilir. Bu durumda, aynı hastaya ikinci sefer için kemik iliği bağışına katılıp katılmayacağına , verici karar verecektir.

Fikrimi değiştirdiğim durumda ne olacak?

Hiç kimse vericiyi naklı vermek zorunda bırakamaz, fakat herkesten arşivimizde kayıt olmadan önce, sonuçlarını ciddi düşünmelerini rica ederiz. Uygun vericinin bulunup nakledilecek organ vermeyi inkar etmesi, hastanın büyük üzüntüsüne neden olur.

Hasta vericisiyle tanışır mı?

Bağışının sürdüğü sürece de , sonra da, hastanın ve vericinin kimliği tamamen gizlidir. Kıbrısın yasallarına göre, hastaya direkt yada indirekt doku ve hücre vericinin kimliğinin bilgilendirmesi (yada tersi) tamamen yasaktır. Herhangi kişisel bilgi çıkarılma amacıyla, arşivimizin personelinden kontrol edildikten sonra, Vakfımız, hastanın vericiye (yada tersi) tebrik kartı yada küçük bir dilekçe göndermesine izin veriyor.

Verici olmak için nerede başvurmalıyım?

Verici olmak için Karaıskakıo Vakfında yada ilindeki kan bankasında başvurabilirsiniz.

Kemik iliği vericilerinin arşivine başka nasıl yardımcı olabilirim?

Verici olarak kayıt olmaya çevrenizdekileri duyarlılaştırarak, maddi acıdan destekleyerek yada ilgi alanıza yakın olan aktiviteler gönüllü yaparak, yardımcı olabilirsiniz..

Arşivimizde gönüllü verici olarak, kayıt olmak isteyip istemediğinizin kararını almanız için, gerektiği kadar zaman almanızı rica ediyoruz. Bu konuyu ailenizle yada arkadaşlarınızla tartışmanızı rica ederiz. Herhangi sorularınız varsa 22 77 27 00 da arayabilirsiniz. Sorularınıza memnuniyetle cevap veririz.